Usui Reiki eğitim sistemi geleneksel olarak üç seviyeden oluşur: Birinci seviye (Shoden), İkinci seviye (Okuden) ve Üçüncü seviye (Shinpiden, yani Reiki Master seviyesidir). Önde gelen Reiki öğretmenleri Frank Arjava Petter, Frans Stiene ve William Lee Rand gibi otoriteler, Reiki’nin tam potansiyelinden yararlanmak için bu üç seviyenin tümünü tamamlamanın önemli olduğunu vurgularlar. Her seviye, beden-zihin-ruh bütünlüğümüzün farklı bir yönüne hitap eder. Aşağıda her seviyenin özgün işlevlerini ve sadece ilk seviyede kalmanın neden Reiki’nin sunduğu tam dönüşümden mahrum bırakabileceğini, ayrıca geleneksel Usui sisteminin sadeliğini korumanın yeni “çok seviyeli” sistemler karşısındaki önemini ele alacağız.
1. Seviye Reiki – Bedensel Şifa ve Kişisel Dönüşüm
Reiki birinci seviye eğitimi (Shoden), Reiki’nin temellerini öğrenip bedensel düzeyde şifa vermeye odaklanır. Öğrenci, Reiki enerjisini avuçlarıyla aktarmayı, kendine ve yakın çevresindekilere dokunarak şifa vermeyi öğrenir. Bu seviyede sembol kullanılmaz; sadece berrak bir niyet ve ellerin konulması ile enerji aktarılır (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One). Ama bu basit yaklaşım son derece etkilidir: Öğrenci, “evrensel yaşam enerjisine kanal olarak bunu ihtiyaç olan yere yönlendirmeyi” öğrenir (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One).
Reiki 1 aynı zamanda bireyin kendi üzerinde çalışmasını ve kişisel dönüşümünü başlatır. Geleneksel olarak 21 günlük bir kendine Reiki verme süreci önerilir; bu süreç bir nevi arınma ve dengeye gelme dönemidir, kişinin enerji sistemini temizleyip yeniden kalibre etmesine yardımcı olur (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One) (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One). Birinci seviyede kişi bedeni ve enerjisiyle derin bir bağ kurmaya başlar, kendindeki değişimleri fark eder. Frank Arjava Petter’in de belirttiği gibi, “Reiki 1: bedenimizi ve duygularımızı anlamamızı sağlar” (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems). Yani ilk seviye, fiziksel bedenimiz ve temel duygusal durumlarımız üzerinde çalışarak bize sağaltıcı bir başlangıç ve kendimizi keşfetmeye yönelik bir kapı açar. William Lee Rand’in Reiki eğitimlerinde de birinci seviyede standart el pozisyonları, kendine ve başkalarına tam bir Reiki seansı verme gibi temel uygulamaların öğretildiği vurgulanır (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Bu sayede kişi, Reiki enerjisini günlük yaşamına sokarak kendi kendini iyileştirme ve başkalarına yardımcı olma yolunda ilk adımları atar. Birinci seviyenin sonunda genellikle öğrenciler bedenlerinde enerji akışını hissetmeye başlar, kişisel dönüşüm süreci tetiklenir ve hayatlarında pozitif değişimler gözlenebilir.
2. Seviye Reiki – Zihinsel/Duygusal Şifa ve Sembollerle Çalışma
Reiki ikinci seviye (Okuden), Reiki pratiğini bir üst düzeye taşıyarak zihinsel ve duygusal şifa boyutunu açar. Bu seviyede öğrencilere üç adet kutsal Reiki sembolü öğretilir ve bu sembollerle çalışma imkânı kazanırlar. Frans Stiene ikinci seviyeyi “gizli/içsel öğretiler” olarak tanımlar; birinci derece daha çok fiziksel çalışmaya odaklanmışken, “Reiki 2. seviyede kişinin zihinsel ve duygusal yönleri üzerine çalışmaya başlanır” (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One). Yani artık enerji çalışması bedenin ötesine geçerek düşünce kalıplarımızı, duygusal yaralarımızı ve bilinçaltımızı da kapsar hale gelir.
İkinci seviyede öğretilen semboller, Reiki enerjisini odaklamak ve daha yüksek bir titreşime erişmek için araçtır. Bu semboller sayesinde kişi, sadece fiziksel bedene değil zihinsel süreçlere ve duygulara da şifa gönderebilir. Örneğin, Reiki 2’nin temel içeriklerinden biri “istenmeyen alışkanlıkları şifalandırmak” yani zihinsel/duygusal blokajları çözmektir (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Walter Lübeck & Frank Arjava Petter bu seviyeyi şöyle özetler: “Reiki 2: Uzaktan şifa, geçmiş ve geleceği temizlemeye yardım eder; zihinsel konular (örneğin alışkanlıklar) ile ilgilenir.” Ayrıca ek inisiyasyonlar (attunement) almanın Reiki 2’de enerjiyi daha da güçlendirebileceği ve arındırmayı güncelleyebileceği belirtilir (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems). Bu ifadeler, ikinci seviyenin travmaların kökenine (karma veya geçmiş kaynaklı sorunlara) inmek ve onları dönüştürmek için fırsat sunduğunu gösterir.
Bu seviye ile öğrenci aynı zamanda uzaktan (mesafe tanımadan) şifa vermeyi öğrenir. Sembollerden biri zaman ve mekân ötesine enerji göndermeyi mümkün kılar. Böylece kişi, fiziksel olarak yanında olmayan sevdiklerine ya da geçmişte yaşadığı bir olaya/gelecekteki bir duruma Reiki gönderebilir. “Reiki Level 2 bize mekân veya zaman olmadığını, sadece şimdiki anın var olduğunu öğretir” denir (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One), bu da uzaktan şifanın felsefi temelini ortaya koyar. William Lee Rand’in Reiki II müfredatında da bu seviyede uzaktan şifa tekniğinin ve zihinsel/duygusal şifa sembolünün öğretildiği açıkça yer alır (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Kısacası, ikinci seviye Reiki, şifa potansiyelimizi bedenden zihne ve duygulara genişleten; geçmişi iyileştirip geleceği olumluya yönlendirmemizi sağlayan araçlar sunar. Bu sayede kişi, kendi içsel dünyasında daha derin temizlikler yapabildiği gibi başkalarının duygusal yaralarına da şifa ulaştırabilir.
3. Seviye Reiki (Reiki Master – Shinpiden): Ruhsal Bütünlük ve Ustalık
Reiki üçüncü seviye, sıklıkla Reiki Ustalığı veya Japonca adıyla Shinpiden (“gizemli öğretiler”) olarak anılır. Bu seviye, Reiki enerjisiyle çalışmanın en derin boyutudur ve kişinin ruhsal bütünlüğüne odaklanır. Shinpiden kelimesi bile bu seviyede verilen öğretilerin gizemini ve derinliğini ima eder. Ünlü Reiki öğretmeni Frans Stiene, üçüncü seviyenin özünü şöyle açıklar: “Reiki öğretiminin üçüncü seviyesi Shinpiden olarak adlandırılır, ‘gizemli öğretiler’ anlamına gelir ve bu gizem nedir? Bu gizem, bizim Gerçek Öz’ümüz ya da ‘aydınlanma’dır.” (Exploring Mikao Usui’s Teachings). Yani Shinpiden seviyesindeki çalışmaların gayesi, kişinin kendi özündeki ışığı keşfetmesi, içsel aydınlanmaya doğru yol almasıdır. Bu düzeyde öğretilen ana sembol/mantra “Dai Ko Myo” – Büyük Işık – tam da bu aydınlanma ışığını temsil eder (Exploring Mikao Usui’s Teachings).
Üçüncü seviyede öğrenciye Reiki Master (usta) sembolü öğretilir ve bu sembolün inisiyasyonu verilir. Batı Reiki sisteminde Master sembolü, önceki sembollerin gücünü artıran ve şifa yeteneğini önemli ölçüde yükselten bir anahtar olarak kabul edilir (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). William Lee Rand’in eğitim materyallerinde de “Usui Usta sembolü, Reiki II sembollerinin etkinliğini artırır ve şifa için kullanılabilir” denilmektedir (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Yine Master seviyesindeki attunement (inisiyasyon) için “Reiki enerjinizin gücünü artırır ve Usta sembolünü güçlendirir” ifadesi kullanılır (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Bu da üçüncü seviyeye geçmenin enerji kanalını ne denli genişletebildiğini gösterir.
Reiki Master seviyesinde sorumluluk ve ruhsal olgunluk da ön plana çıkar. Artık öğrenci sadece kendi dönüşümü için değil, Reiki’yi başkalarına aktarmak (öğretmek) için de yeterlilik kazanabilir. Geleneksel olarak Shinpiden öğrencileri, Reiki’yi derinlemesine kavradıklarında başkalarını uyandırma vazifesine de adım atarlar. Nitekim tarihi kaynaklar, Mikao Usui’nin bazı seçkin öğrencilerini Shinpiden seviyesine kabul ederek onlara Anshin Ritsumei’ye (deruni huzur/enlightenment) ulaşma yolunda özel eğitim verdiğini belirtir (Exploring Mikao Usui’s Teachings). “Usui Sensei, yüksek manevi seviyeye sahip olduğunu gördüğü uygun Okuden öğrencilerine Shinpiden seviyesinde daha ileri dersler vererek onları Anshin Ritsumei’ye ulaşmaya yönlendirdi” diye aktarılır (Exploring Mikao Usui’s Teachings). Bu bize, Reiki’nin en üst aşamasının sadece bir “öğretmenlik” unvanı değil, aslında derin bir ruhsal hedef taşıdığını gösterir. Frank Arjava Petter de üçüncü seviyenin getirdiği bu birlik bilincini vurgular: “Reiki 3: Her şeyle bir olma hali. Manevi (spiritüel) düzey. Meditasyon bu seviyede merkezî önemdedir.” (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems). Gerçekten de Master seviyesinde Reiki, bir şifa tekniği olmaktan öte bir yaşam yolu, bir spritüel disiplin haline gelir. Öğrenci, düzenli meditasyonlar ve Reiki’nin felsefi prensipleri sayesinde içindeki ilahi özü deneyimlemeye başlar. Bu seviyeyi tamamlayanlara “Reiki Master” denmesi, yalnızca öğretme yetkisini değil, aynı zamanda Reiki’nin özünde ustalaşma idealini temsil eder.
Neden Tüm Seviyeleri Tamamlamak Gerekir?
Birçok kişi Reiki’ye birinci seviye ile adım atıp kendi kendine şifa verme veya yakın çevresine yardım etme imkânı bulur. Ancak sadece 1. seviyede kalmak, Reiki sisteminin sunduğu tam potansiyeli kullanamamak anlamına gelir. Üç seviyeli sistem bir bütündür; her seviye birbirini tamamlar ve insanın beden, zihin ve ruh katmanlarında bütünsel dönüşümünü hedefler. Frank Arjava Petter bu aşamalı gelişimi beden-duygu, zihin ve ruh ekseninde açıklar. İlk attunement ile başlayan süreçte, devam eden ek inisiyasyonlar ve çalışmalar kişinin kanal olduğu Reiki enerjisini gittikçe güçlendirir ve derinleştirir (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems). Eğer kişi eğitimini ikinci ve üçüncü seviyelere taşırsa, Reiki enerjisiyle kurduğu bağ daha da sağlamlaşır, kapasitesi genişler. Örneğin Reiki Master seviyesindeki inisiyasyonun Reiki enerjisinin gücünü belirgin biçimde artırdığı tespit edilmiştir (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki). Yani ileri seviyeler, bir anlamda musluğu daha da açmak, evrensel enerjinin daha yoğun akmasını sağlamaktır.
Sadece birinci seviyede kalan bir Reiki uygulayıcısı genellikle Reiki’yi sınırlı bir bakış açısıyla deneyimler. Evet, bedenine şifa verebilir, stresten arınabilir, yakınlarına dokunarak rahatlama sağlayabilir. Bu elbette kıymetlidir; nitekim bazı kişiler hayat boyu sadece bu yöntemle bile önemli faydalar görür (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One). Ancak Reiki’nin kurucusu Mikao Usui’nin vizyonu sadece fiziksel iyileşme değildi. Usui, Reiki pratiğini “bedeni iyileştirmenin yanı sıra zihni arındırmak, ruhu olgunlaştırmak” için bir yol olarak görmüştür (What is the History of Reiki? | Reiki). Reiki’nin beş temel prensibine baktığımızda bile, hepsinin öfke, endişe gibi zihinsel halleri aşmak ve şükür, dürüst çalışma, şefkat gibi erdemleri geliştirmek üzerine olduğunu görürüz. “Sadece bugün kızma, üzülme, minnettar ol, işine sıkı sarıl, başkalarına iyi davran” şeklinde özetlenen bu öğretiler, Reiki’nin aslında kişinin içsel dönüşüm yolunda bir rehber olduğunu gösterir. Frans Stiene bu noktaya dikkat çeker: “Usui, başkalarına yardım etmekten önce kendi öfke ve endişemizi şifalandırmamız gerektiğini, esas amacın insanlara kendi Gerçek Öz’lerini bulmalarında yardım etmek olduğunu vurgulamıştır” (Exploring Mikao Usui’s Teachings). Dolayısıyla Reiki’yi tam anlamıyla hayata geçirmek, yalnız fiziksel rahatsızlıkları değil, zihinsel sıkıntıları ve ruhsal arayışları da kapsayan bütüncül bir iyileşme sürecini gerektirir.
Reiki 2. seviyeyi almayan biri, uzaktan şifa gönderme veya sembollerin sağladığı derin zihinsel şifa imkanını kaçırmış olur. Örneğin duygusal travmaların kökenine inen Sei He Ki sembolünü veya geçmişi iyileştiren teknikleri bilmeden, sadece birinci seviyenin araçlarıyla sınırlı kalır. Benzer şekilde Reiki 3. seviyeye geçmeyen biri, Reiki’nin özündeki spiritüel aydınlanma hedefinden habersiz olabilir. Oysa üçüncü seviyede öğretilenler, Reiki’yi sadece bir “şifa verme metodu” olmaktan çıkarıp bir çeşit kendini gerçekleştirme yolu haline getirir. Hiroshi Doi’nin aktardığı üzere, Usui Sensei üçüncü seviyede öğrencilerine Anshin Ritsumei (kalpte zihinde büyük huzur) yolunu göstermiştir (Exploring Mikao Usui’s Teachings). Bu hedef, Reiki’yi tam manasıyla ruhsal tekâmül aracı olarak benimseyenlerin yol haritasıdır. Dolayısıyla, Reiki’nin tüm potansiyelinden faydalanmak isteyen bir kişi, bu yol haritasındaki tüm durakları ziyaret etmelidir.
Reiki ustaları, öğrencilerin kendi hızlarına ve ihtiyaçlarına göre ilerlemesini önerirler; kimseyi aceleyle tüm seviyeleri almaya zorlamak doğru olmaz (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One) (How Many Reiki Levels Are There And What To Expect From Each One). Ancak içgüdüleriniz ve pratiğiniz sizi hazır hissettirdiğinde, ikinci ve üçüncü seviyelere yönelmek gelişiminizi zenginleştirir. Böylece Reiki’nin bedensel şifa, duygusal arınma ve ruhsal uyanış boyutlarını tam bir deneyim olarak yaşayabilirsiniz. Bir benzetme yaparsak: Reiki’nin birinci seviyesi, size bir kapıyı aralar ve içerideki hazinelerin haritasını sunar. İkinci ve üçüncü seviyeler ise o hazineleri gerçekten keşfetmenizi, odaların derinliklerine girmenizi sağlar. Yalnızca kapı eşiğinde durup bakakalmak yerine, içeri girip tüm zenginlikleri kucaklamak Reiki yolculuğunun amacıdır.
Klasik Usui Sisteminin Bütünlüğü ve Sadelik Karşısında Yeni “Çok Seviyeli” Sistemler
Günümüzde Reiki adı altında, 17 seviye gibi orijinal Usui sisteminde bulunmayan yeni ekoller türemiştir. “Grand Master Level 5-18” veya “17 ışık seviyeli Reiki” gibi adlarla sunulan bu sistemler, orijinal üç seviyeye ek olarak birçok ekstra attunement ve sembol içerir. Bu gelişmeler, bazı Reiki uygulayıcılarında kafa karışıklığı yaratabilmektedir. Oysa Reiki’nin kurucusu Mikao Usui’nin öğrettiği sistem özünde son derece basit ve bütüncül idi. Usui, yöntemini geliştirirken “yolunu mümkün olduğunca kolay ve basit yapmaya, hiçbir şeyi anlaşılmaz bırakmamaya” özen göstermiştir (What is the History of Reiki? | Reiki). Nitekim Usui’nin öğrencilerinden aktarılan bir sözde, hocanın amacının “herkesin kolayca uygulayabileceği bir iyileşme yöntemi” sunmak olduğu belirtilir (What is the History of Reiki? | Reiki). Klasik Usui Reiki sistemi, birkaç temel teknik, az sayıda sembol ve üç ana seviyeden oluşarak bu sadelik ilkesine bağlı kalmıştır.
Tarihsel araştırmalar, Usui’nin eğitim sisteminde üç ana derece bulunduğunu doğrular: Shoden (birinci derece), Okuden (ikinci derece) ve Shinpiden (üçüncü derece, Master düzeyi) (What is the History of Reiki? | Reiki). Batı’da Mrs. Takata sayesinde bu üç seviye korunmuş, bazen Master seviyesi öğretmenlik amaçlı “Master” ve “Master Teacher” diye ayrılmış olsa da temel olarak sistem üçlü yapısını sürdürmüştür. Frank Arjava Petter’in ortaya çıkardığı belgelere göre Usui’nin orijinal sisteminde bugün “Master sembolü” dediğimiz dördüncü bir sembol dahi yoktu; Usui sadece üç sembol kullanıyordu (What is the History of Reiki? | Reiki). (Batı Reiki’sinde Master sembolü daha sonra, muhtemelen Usui’nin öğrencisi Hayashi veya Takata tarafından eklenmiştir.) Bu bilgi, Reiki’nin özünün aslında gereksiz çoğaltmalardan uzak tutulduğunu gösterir. Zaten Reiki enerjisi “bilinçli, sezgisel ve sınırsızdır”; Usui, öğrencilerinin Reiki’yi ne kadar çok deneyimler ve uygulama yaparlarsa o kadar derinleşeceklerini söylerdi (What is the History of Reiki? | Reiki). Yani enerji kalitesini yükseltmek için dışarıdan sürekli yeni semboller eklemek yerine, içsel pratiği derinleştirmek gerektiğini vurgulardı. “Biz insanlar Büyük Evren’i dolduran Büyük Reiki’yi içimizde taşırız. Kendi varlığımızın titreşimini ne kadar yükseltirsek, içimizdeki Reiki de o kadar güçlü olur” şeklindeki öğreti (Exploring Mikao Usui’s Teachings), aslında gerekenin daha yüksek seviyeli bir inisiyasyon değil, daha derin bir öz çalışma olduğunu ima etmektedir.
Önde gelen Reiki öğretmenleri, klasik Usui sisteminin bütünlüğünü ve sadeliğini korumanın altını çizerler. Frans Stiene gibi geleneksel ekol temsilcileri, Reiki’nin popülerlik kazandıkça etrafının “süslü eklemelerle” çevrelendiğini, ancak esas gücün yalın pratikte yattığını belirtir. Stiene’nin öğrencileri, onun derslerinden sonra “Reiki’yi gösterişli ve sansasyonel eklentilerden arınmış, ruhsal bir pratiğe dayalı bir öğreti” olarak daha iyi anladıklarını ifade ederler (Amazon.com: The Japanese Art of Reiki (Audible Audio Edition)). William Lee Rand ise Reiki’nin büyüyen dünyasında kendi geliştirdiği Holy Fire, Karuna gibi sistemler olmasına rağmen, Usui Reiki’nin temel ilkelerine saygıyı hep sürdürmüştür. Rand’ın Reiki Tarihi makalesinde, Batı’da bazen bahsedilen “Büyük Üstat (Grand Master)” unvanının aslında Usui’nin kurduğu dernekte yer almadığı, Usui’den sonra sadece dernek başkanlarının olduğu belirtilir (History of Reiki – Reiki Healing Arts). “Batı’da anlatılagelenin aksine, Usui Sensei’nin başlattığı organizasyonda ‘soy taşıyıcı’ veya ‘Büyük Üstat’ yoktur — sadece ardıl başkanlar vardır” (History of Reiki – Reiki Healing Arts). Bu, sonradan ortaya çıkan “Reiki Büyük Üstatlık seviyeleri” iddiasının orijinal gelenekte bir karşılığı olmadığını ortaya koyar.
Elbette enerji çalışmalarında yenilikçi yöntemler deneyen insanlar olacaktır ve her uygulamanın kendi değeri olabilir. Ancak 17 seviyeli Reiki gibi aşırı parçalanmış sistemler, Reiki’nin özündeki basitliği ve erişilebilirliği zedeleyebilir. Frank Arjava Petter ve Hiroshi Doi gibi otoritelerin de vurguladığı üzere, Usui Reiki Ryoho’nun hedefi zaten “her türlü hastalığa deva olacak mucizevi bir yöntem” sunmaktır ve bu yöntem herkes tarafından kolayca öğrenilip uygulanabilmelidir (What is the History of Reiki? | Reiki). Usui Reiki sisteminin üç seviyesi, bir insanın fiziksel sağlıktan duygusal dengeye ve oradan ruhsal uyanışa kadar tüm aşamalarını kapsayacak şekilde tasarlanmış bir bütünsel şifa yolculuğudur. Bu bütünlüğe eklenen her yapay basamak, sistemi karmaşıklaştırma riskini taşır.
Sonuç olarak, klasik Usui Reiki’nin üç kademeli yolu, deneyimli Reiki öğretmenlerinin de belirttiği gibi, şifa ve spritüel gelişim için yeterli ve etkilidir. Her seviyenin ayrı bir armağanı ve işlevi vardır; üçünü birlikte deneyimlediğinizde Reiki’nin tam potansiyelini hayatınıza katabilirsiniz. İlk seviyede bedeninizi ve enerjiyi keşfedip dönüşümün tohumlarını atın, ikinci seviyede zihnin ve duyguların derinliklerini arındırın, üçüncü seviyede ise kendi öz ışığınızla buluşup bu ışığı başkalarıyla paylaşmayı öğrenin. Reiki Master Bronwen Stiene’nin dediği gibi, “Reiki’nin yolu, özümüzdeki ışığı ortaya çıkarmak ve bunu yaşamımızın her anına yansıtmaktır.” Üç seviyenin tamaml anması, işte bu yolu tam da Usui’nin niyet ettiği bütünsellikte yürümemize olanak tanır. Böylece Reiki’yi sadece bir şifa tekniği değil, beden, zihin ve ruhu birleştiren bir yaşam felsefesi olarak deneyimleriz. Bu yolculuğun her adımında, kadim ve basit gerçeklerle karşılaşır, kendi içsel şifacımız ve üstadımız haline geliriz. Reiki’nin tam anlamıyla çiçek açması da bu sayede mümkün olur.
Kaynaklar: Reiki ustalarının görüş ve anlatımlarından derlenmiştir – Frank Arjava Petter ve Walter Lübeck’in Reiki Best Practices eserindeki notlar (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems) (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems) (Reiki Healing Techniques by Walter Lubeck and Frank Arjava Petter: G. Kimball’s notes | local solutions to world problems); Frans Stiene’nin Reiki öğretileri ve makaleleri (Exploring Mikao Usui’s Teachings) (Exploring Mikao Usui’s Teachings); William Lee Rand ve ICRT’nin yayınladığı Reiki materyalleri (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki) (Holy Fire® Reiki III Class Descriptions | Reiki); ayrıca Usui Reiki tarihine ilişkin kaynaklar ve orijinal metinler (What is the History of Reiki? | Reiki) (History of Reiki – Reiki Healing Arts) (What is the History of Reiki? | Reiki). Bu bilgiler ışığında, üç seviyeli Usui Reiki yolunun neden bir bütün olarak tamamlanması gerektiği açıkça görülmektedir. Reiki’yle kalın ve ışığınız daim olsun.
